Bất động sản dường như… “hóa đá”; nhưng có điều rất lạ, gần suốt năm 2012, thị trường cao ốc văn phòng cho thuê quận 1vẫn… rỉ rả, cho thuê đều đều, với tỉ lệ lấp đầy không hết 100%; song, các chủ đầu tư trong thị trường này vẫn… trụ vững.

Vẫn không ngừng… lấp đầy
Hiện nay tại TPHCM, giá chào thuê văn phòng của cao ốc văn phòng cho thuê quận 1trong Quý III/2012 là khoảng 641.760 đồng/m2/tháng (tương đương với 30,56USD/m2/tháng) và giá chào thuê văn phòng của cao ốc văn phòng cho thuê quận 1hạng B là khoảng 362.250 đồng/m2/tháng (tương đương với 17,25USD/m2/tháng). Tỉ lệ trống tại cao oc van phong cho thue quan 1 hạng A là 15,3% và cao ốc văn phòng cho thuê quận 1 hạng B là 11,8%. So với thị trường năm 2011, năm 2012 có sự thay đổi đáng kể về nhu cầu của kháchthuê văn phòng đặc biệt trong bối cảnh của nền kinh tế trong nước và toàn cầu không chắc chắn, đầu tư trực tiếp nước ngoài FDI tiếp tục giảm; đồng thời số lượng văn phòng mới thành lập tại VN cũng giảm xuống.

Tuy nhiên, vẫn xuất hiện những DN, gồm cả Cty 100% vốn nước ngoài và Cty có vốn trong nước đang mở rộng thị trường tại VN, như các Cty dược, luật, dầu khí... Điều này tác động tốt đến thị trường cao ốc văn phòng cho thuê quận 1. Kết quả cho thấy các cao ốc văn phòng hạng A giữ vững giá thuê văn phòng cũng như tỉ lệ lấp đầy cao & ổn định trong suốt 12 tháng qua. Nổi bật là những cao ốc như: Kumho Asiana Plaza, Metropolitan, Sun Wah Tower, Diamond Plaza, Saigon Centre, Saigon Tower, Centec đã duy trì tốt tỉ lệ lấp đầy trên 95% trong suốt 12 tháng qua.

Tương tự, tỉ lệ lấp đầy khá tốt cũng xuất hiện tại các cao ốc văn phòng cho thuê quận1 hạng A mới. Thí dụ như: Vincom Center đạt 51% tại Quý IV/2011, nay đã đạt 75%, là kết quả đáng kể của việc cho thuê các khách hàng mới. Về phía cao ốc Bitexco Financial Tower, nơi đây vươn lên thành điểm chọn của các Cty luật, với sự hỗ trợ của CBRE, các Cty luật đa quốc gia như: Allen & Overy, VDB Loi, Zico Law, đã bắt đầu hoạt động tại cao ốc này trong 12 tháng qua, và giúp đẩy mạnh tỉ lệ lấp đầy từ 40% (Quý IV/2011) lên thành 68% tại Quý IV/2012.

Ông Marc Townsend – TGĐ CBRE – cho rằng: Sự bình ổn của thị trường cao ốc văn phòng cho thuê quận 1hạng A, phần lớn xuất phát từ việc có một khoảng thời gian, nguồn cung mới của thị trường cao oc van phong cho thue quan 1 hạng A chưa kịp đáp ứng. Cuối năm 2012, là sự góp mặt của 2 tòa nhà trong tổng số 5 tòa nhà được dự báo - cao ốc President Place (9.100m2) tại góc đường Nguyễn Du và Nam kỳ Khởi Nghĩa và cao ốc Empress (khoảng 20.000m2) tại Hai Bà Trưng. Sau khi 2 tòa cao ốc trên hoàn thành, hàng loạt khách hàng có nhu cầu thay đổi nơi làm việc đã tới tấp đặt chỗ. Ngân sách thắt chặt, thận trọng tìm kiếm văn phòng cho thuê mới là xu hướng của năm 2012.
chothuevanphonghcm.com

Tòa nhà văn phòng  Grand Plaza được khánh thành từ giữa 2010, với diện tích lên tới 54.000 m2. Tòa tháp này cho thuê văn phòng từ tầng 10 đến tầng 27 tuy nhiên đến nay mới có 7 tầng được thuê kín.

BIDV Tower tại số 194 Trần Quang Khải được khai trương từ đầu năm 2010 nhưng đến nay diện tích văn phòng cho thuê bỏ trống, chưa có có người thuê vẫn còn tới hàng nghìn m2.
Giám đốc một công ty truyền thông trong lĩnh vực phát triển thương hiệu và xử lý khủng hoảng cho các doanh nghiệp thue van phong  tại BIDV Tower cho biết, trong năm 2010 và 2011, nhiều doanh nghiệp đã rút khỏi toà nhà, để lại một diện tích văn phòng cho thuê bỏ trống đáng kể.

Tòa nhà Seabank cao 17 tầng, nằm tại 324 Tây Sơn mặc dù giá thuê văn phòng đã giảm xuống chỉ còn 23 USD/m2/tháng (đã bao gồm cả phí dịch vụ), nhưng hiện chỉ có 4 tầng để làm trung tâm thương mại được thuê kín, từ tầng 6 trở lên vẫn còn để trống.
Không chỉ đối với đối với toa nha van phong cho thue tai Ha Noi do các công ty bất động sản xây dựng, tình trạng trên còn là vấn đề đối với cả những công trình công cộng xây dựng từ nguồn vốn của chính quyền thành phố.

Cung Trí thức Hà Nội đã hoàn thành 2 khối nhà cao 16 tầng và 3 tầng, với tổng diện tích sàn gần 16.000 m2 tại khu đô thị mới Cầu Giấy. Đến nay Cung Trí thức mới có một vài văn phòng đến thuê, nhiều tầng hiện đang bị bỏ trống, thậm chí nhiều phòng còn nguyên dấu niêm phong của đơn vị quản lý.

Sự dư thừa nguồn cung van phong cho thue đang gây khó khăn cho giới chủ đầu tư. Điều đáng lo ngại là, trong khi hàng loạt doanh nghiệp đang phải tạm dừng hoạt động do khủng hoảng kinh tế, thì trong 3 năm tới, thị trường tòa nhà văn phòng tại Hà Nội sẽ lại có thêm khoảng 1,2 triệu m2 văn phòng cho thuê. Điều này tạo sức ép giảm giá mạnh lên phân khúc tiêu tốn nguồn vốn đầu tư khổng lồ của các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản.

chothuevanphonghcm.com

Một số vấn đề mà khách thuê điều cần lưu ý khi cần thuê văn phòng trong các toà nhà :

Vị trí: Môi trường xung quanh, các dịch vụ ăn uống giải trí …lân cận vị trí thuê văn phòng cũng khá quan trọng. Ngoài ra việc có địa điểm tốt còn thuận lợi cho việc tuyển dụng, đa số người lao động muốn có nơi làm việc gần nhà không quá xa trung tâm.Vị trí lý tưởng là vị trí sạch sẽ, ánh sáng đầy đủ, đảm bảo có cây xanh bóng mát, cảnh quan đẹp đẽ, đường phố thuận lợi cho giao thông.

 Diện tích thuê văn phòng : là diện tích sử dụng, thường gọi là “diện tích Net”. Diện tích sử dụng không bao gồm diện tích hành lang, nhà vệ sinh, thang máy và cầu thang bộ. Diện tích trung bình 5m² cho 1 vị trí làm việc, lý tuởng nhất là từ 8-12m²/người. Một số tòa nhà có vị trí và thương hiệu đặc biệt tốt thường tính “diện tích Gross”, tức là họ có thể cộng thêm vào diện tích sử dụng từ 7% đến 20% diện tích công cộng thành diện tích cho thuê văn phòng.

Phí dịch vụ: phụ thuộc vào “Hạng” của tòa nhà, văn phòng cho thuê hạng A từ 5,5 đến 6,5usd/m2/tháng; văn phòng cho thuê hạng B từ 4 đến 5usd/m2/tháng; thấp hơn nữa là cácvăn phòng cho thuê hạng C hoặc nhỏ hơn. Tất nhiên, “Tiền nào của nấy”, các tòa nhà thu phí cao với mục đích giữ hình ảnh tòa nhà luôn luôn tốt nhằm khẳng định và nâng tầm giá trị của tòa nhà theo thời gian.

Tính độc quyền: đối với một số người thuê văn phòng là công ty lớn có thương hiệu mạnh thì có thể yêu cầu tính độc quyền trong toà nhà, ví dụ nếu là ngân hàng thì yêu cầu là không có ngân hàng thứ hai trong toà nhà đây là việc thông thường, tuy vậy một số chủ nhà không chấp nhận. Việc này được các toà nhà văn phòng cho thuê hạng A tuân thủ khá tốt

Máy phát điện: Đây cũng là yếu tố quan trọng do điện của Việt Nam thiếu trầm trọng, đối với một số đơn vị thì việc có máy phát điện là bắt buộc do tính chất công việc. Việc này cần lưu ý trước khi can thue van phong. Không phải tất cả toà nhà đều có máy phát điện và nếu có cũng không phải là đảm bảo 100 % được. Một số tòa nhà chỉ đảm bảo ánh sáng, thiết bị văn phòng chứ không cung cấp cho điều hoà hoặc thang máy …việc này cần làm rõ trước khi cần thuê văn phòng nếu yếu tố này là thiết yếu. Nên xem thiết kế điện để đảm bảo 100%

Bảo hiểm tòa nhà: các toà nhà cho thuê phải được mua bảo hiểm, phí do chủ tòa nhà chịu. Bênthuê văn phòng vẫn có thể mua bảo hiểm cho văn phòng trong truờng hợp đặc biệt.

Hướng nhà: 80 % czác công ty Việt Nam và một số nước Á Châu đều duy tâm chọn hướng nhà theo tuổi của người đứng pháp lý công ty, còn các công ty nước ngoài khác thường không quan tâm.

chothuevanphonghcm.com

Công suất thuê văn phòng tại thị trường Hà Nội đạt 77%, tăng khoảng 1% so với cuối năm 2012.

Tuy nhiên, xu hướng giảm giá thuê văn phòng vẫn diễn ra và đã kéo dài 6 quý liên tiếp. Hiện giá cho thuê văn phòng trung bình tại Hà Nội là 427.000 đồng/m2, giảm 2% so với thời điểm cuối năm 2012 và 15% so với cùng kỳ năm trước.

Hiện tổng cung văn phòng cho thuê Hà Nội là 1,123 triệu mét vuông, tăng 14% so với cùng kỳ, trong đó văn phòng cho thuê hạng B là 458.000m2, chiếm 41% tổng cung. Về công suấtthuê văn phòng , văn phòng cho thuê hạng C có tỷ lệ cao nhất 79%, tiếp đến văn phòng cho thuê hạng B đạt 77% và văn phòng cho thuê hạng A 75%.

chothuevanphonghcm.com

Trong năm đã có thêm 106.500 m2 diện tích văn phòng cho thuê mới gia nhập thị trường, giảm một nửa so với năm 2011. Riêng trong quý 4-2012, Hà Nội nhận thêm khoảng 84.000m2 từ 8 tòa nhà mới; nâng tổng nguồn cung diện tích văn phòng cho thuê xấp xỉ 1.140.000m2, tăng 12% so với quý trước.

Về vị trí, khu vực phía Tây đóng góp nguồn cung bổ sung lớn nhất với 50%, tiếp theo là khu vực Đống Đa - Ba Đình – Cầu Giấy (40%) và các khu vực khác (9%).
Nhìn chung, giá chào cho thuê văn phòng Hà Nội giảm trong cả năm 2012 do các chủ đầu tư ưu tiên tăng tỷ lệ lấp đầy. Những tòa nhà ở khu vưc phía Tây có tốc độ giảm mạnh nhất, cá biệt đến mức 18% trong quý 2-2012, sau đó ổn định vào nửa cuối năm. Một số tòa nhà ở khu vực trung tâm, do phải đối mặt với hiện tượng tỷ lệ trống tăng gần đây, cũng đã bắt đầu giảm giácho thue van phong Ha Noi cá biệt tới 10% tại một số tòa.

Các động thái giảm giá văn phòng cho thuê này đã giúp cho tỷ lệ trống giảm mạnh, với các tòavăn phòng cho thuê hạng A từ mức 37% vào thời điểm cuối năm 2011 xuống còn 21% tại thời điểm cuối năm 2012, và các tòa văn phòng cho thuê hạng B giảm từ 26% xuống còn 23%. Diện tích thực thuê mới trong năm 2012 cũng rất ấn tượng ở mức 91.000 m², mức cao thứ nhì trong 8 năm qua.

Năm 2013, dự báo nguồn cung khá dồi dào và giá thuê văn phòng tiếp tục giảm, vì vậy kháchthuê văn phòng sẽ vẫn có ưu thế hơn khi đàm phán các hợp đồng thuê văn phòng. Theo Savills, tính đến năm 2015, có khoảng 860.000 m2 diện tích cho thuê văn phòng Hà Nội mới từ 62 dự án sẽ gia nhập thị trường văn phòng. Nhu cầu cho thuê văn phòng Hà Nội ở khu vực phía Tây có khả năng tăng do nguồn cung của tòa nhà hạng cao lớn và giá thấp hơn so với những tòa nhà trong khu vực trung tâm thành phố.

chothuevanphonghcm.com

Cách đây 3 năm, một doanh nghiệp đã phá căn nhà cũ diện tích hơn 100m2 mặt một tuyến phố mới mở để đầu tư xây dựng tòa nhà 7 tầng, dành một phần cho thuê văn phòng. Tòa nhà có cả hầm để xe, thang máy, hệ thống điều hòa nhiệt độ tổng… với tổng số tiền đầu tư hơn chục tỷ đồng. Quả thật, nếu ở thời điểm cách đây 3-4 năm, quyết định đầu tư xây dựng văn phòng cho thuê giá rẻ là chính xác vì số DN thành lập mới tăng rất nhanh, trong khi nhu cầu mở rộng văn phòng của các DN cũ cũng lớn. Bản thân công ty này đã nhiều năm phải đi thuê văn phòng. Nhưng, dự án văn phòng cho thuê giá rẻ không "thuận buồm xuôi gió". Khi tòa nhà hoàn thành cũng là lúc kinh tế khủng hoảng, DN, nhất là DN vừa và nhỏ điêu đứng, phá sản; thị trường bất động sản (BĐS) "đóng băng" nên văn phòng cho thuê cũng chỉ cho thuê được 6 tháng thì DN trả lại, với lý do tiết kiệm, giảm chi phí. Từ đó đến nay, văn phòng cho thuê giá rẻ ở trong tình trạng bỏ không.

Đây không phải là trường hợp cá biệt. Không khó để gặp những tòa nhà văn phòng trống, với băng rôn quảng cáo " văn phòng cho thuê giá rẻ " treo trước cửa ở bất kỳ một tuyến phố nào đó trong nội thành. Thậm chí, cả những tòa nhà văn phòng lớn hoạt động hàng chục năm nay cũng rơi vào tình trạng khách thuê văn phòng  lần lượt "ra đi" mà không hẹn ngày trở lại. Lãnh đạo một DN có tòa nhà văn phòng cho thuê than thở, chúng tôi đã phải kêu gọi cán bộ, nhân viên tiếp thị và sẵn sàng thưởng tỷ lệ phần trăm cao nếu tìm được khách thuê. Theo báo cáo thị trường của các công ty tư vấn, quản lý BĐS, thời gian qua giá văn phòng cho thuê giá rẻ giảm mạnh, bình quân 7% ở tất cả các hạng. Trong đó, van phong cho thue gia re giảm cả công suất thuê và giá thuê.

Báo cáo của các công ty tư vấn, quản lý BĐS đều có chung nhận định, kinh tế suy thoái kéo dài là trở ngại cho sự phục hồi của các DN, ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn cầu thị trường văn phòng cho thuê giá rẻ. Điều đó có nghĩa là phân khúc thị trường van phong cho thue gia re phụ thuộc vào sự phục hồi của DN. Nhưng bao giờ DN phục hồi, phát triển vẫn là câu hỏi bỏ ngỏ.

chothuevanphonghcm.com

2 năm trở lại đây, cùng với sự khó khăn chung của nền kinh tế, cho thuê nhà văn phòng tuột dốc thê thảm. Phân khúc này đã thực sự ngấm đòn khi rơi vào tình trạng ế ẩm chưa từng có. Tỷ lệ cho thuê nhà văn phòng trống đang là cơn ác mộng khi từ văn phòng mặt phố cho đến văn phòng cao ốc đều “dài cổ” chờ khách thuê. Tại hai thành phố lớn HN và TPHCM, phân khúccho thuê nhà văn phòng giá đã chạm đáy ở mức kỷ lục.

Nhận định về thị trường văn phòng Hà Nội, Công ty bất động sản Cushman &Wakefield cho hay, tình trạng ế ẩm đang diễn ra trên diện rộng. Báo cáo của Công ty Savills Việt Nam cho thấy, trong quý vừa quá, thị trường cho thuê nhà văn phòng tại Hà Nội có có tổng nguồn cung toàn thị trường đạt xấp xỉ 1 triệu m2, tăng 32% so với cùng kỳ năm trước. Đến năm 2014, xấp xỉ 1,1 triệu m2 diện tích văn phòng cho thuê mới từ 80 dự án sẽ gia nhập thị trường Hà Nội.
Tình hình hoạt động thị trường ghi nhận công suất thuê văn phòng tăng trong khi giá thuê văn phòng giảm. Công suất thuê trung bình đạt 78%, tăng 3% so với quý trước, trong khi giá thuê văn phòng trung bình đạt được là khoảng 500.000 VND/m2/tháng, giảm -2% so với quý trước.

Báo cáo của Công ty Savills cũng cho thấy, trong ba tháng qua, TP HCM có khoảng 30% tòa nhà văn phòng giảm giá so với quý trước. Khách thuê văn phòng đang có xu hướng dịch chuyển từ các tòa hạng cao xuống hạng thấp hơn nhằm giảm chi phí.
Giá chào thuê văn phòng trung bình thị trường văn phòng TPHCM trong quí 1-2012 giảm 10,5% so với cùng kỳ năm ngoái, dao động ở mức 651.000 đồng (31 đô la Mỹ)/mét vuông đối với hạng A và khoảng 367.500 đồng (17,5 đô la Mỹ)/mét vuông đối với hạng B.

Dự báo của Colliers International cũng cho thấy, triển vọng của thị trường cho thue nha van phong tại Tp.HCM trong thời gian tới cũng không mấy sáng sủa khi tiếp tục phải đối mặt với áp lực cạnh tranh cao do kinh tế khó khăn và nguồn cung tương đối lớn.
Hiện khá nhiều chủ đầu tư phải áp dụng các hình thức ưu đãi và khuyến mại nhằm thu hút kháchthuê văn phòng, thậm chí không ít tòa nhà đã được chủ đầu tư chuyển sang cho thuê theo kiểu căn hộ dịch vụ hoặc bán đứt.

chothuevanphonghcm.com

Quý III/2012, Nguồn cung tăng, trong khi giá cho thuê văn phòng đang tiếp tục chứng kiến sự sụt giảm, trung bình còn 540.000 đồng/m2/tháng trong quý III/2012, giảm 2% so với quý II/2012 và giảm 8% so với quý III/2011.Giá dịch vụ cho thuê văn phòng ở trung tâm TP.HCM giảm khá mạnh so với trước, phân khúc thị trường văn phòng cho thuê tại TP.HCM đón nhận thêm 5 cao ốc văn phòng mới với hơn 23.000 m2 sàn, tăng 2% so với quý trước.

Giá dịch vụ cho thuê văn phòng liên tục sụt giảm trong thời gian qua, khiến cho một số dự áncao ốc văn phòng đã bắt đầu có sự dịch chuyển từ phân khúc này sang phân khúc khác, để tìm cơ hội mới. Mới đây nhất, chủ đầu tư Dự án Cao ốc văn phòng cho thuê DB Court trên đường Điện Biên Phủ (quận 3, TP.HCM) đã chính thức công bố chuyển đổi công năng một phần cao ốc này từ  văn phòng cho thuê sang căn hộ cho thuê (38 căn hộ cho thuê có diện tích từ 50 đến 85 m2).

Theo nguồn tin của Báo Đầu tư, ngoài Dự án này, một dự án trên đường Võ Văn Tần (quận 3, TP.HCM), trước đây đã lên kế hoạch xây dựng thành một cao ốc văn phòng cho thuê, song đang thay đổi kế hoạch xin chuyển đổi thiết kế sang khách sạn.

Sự sụt giảm của phân khúc dịch vụ cho thuê văn phòng đã phá vỡ  kỳ vọng của không ít chủ đầu tư các dự án thuộc phân khúc này. Ông Nguyễn Hoài Nam, Tổng giám đốc Berjaya Việt Nam, sự khó khăn của thị trường bất động sản nói chung và phân khúc dịch vụ cho thuê văn phòng nói riêng đã làm cho kế hoạch của nhiều doanh nghiệp bị đảo lộn.

“Thời điểm khi vừa đầu tư vào dự án Trung tâm Tài chính Việt Nam (VFC) ở khu vực hồ Kỳ Hòa, chúng tôi tính toán, giá dịch vụ cho thuê văn phòng của khu vực này trung bình 800.000 đồng/m2/tháng. Tuy nhiên, hiện nay, giá cho thuê văn phòng đang sụt giảm mạnh, ngay cả văn phòng cho thuê trên đường Đồng Khởi, quận 1 mà chúng tôi đang thuê cũng chỉ có giá hơn 400.000 đồng/m2/tháng. Như vậy, rõ ràng giá cho thuê văn phòng ở khu vực trên khó đạt được kỳ vọng như trước đây “, ông Nam nói và cho biết, chính vì lẽ đó, trong kế hoạch xây dựng Dự án VFC sắp tới, Berjaya sẽ có điều chỉnh phần dịch vụ cho thuê văn phòng, có thể sẽ chuyển đổi hoặc giảm bớt hoặc diện tích văn phòng cho thuê sang lĩnh vực khác.

Tổng giám đốc điều hành Công ty TNHH CB Richard Ellis (Việt Nam) Marc Townsend phân tích, trong giai đoạn khủng hoảng hiện nay, xu hướng rõ nhất của thị trường là có nhiều dự án chuyển hướng sang đầu tư vào phân khúc căn hộ dịch vụ. Theo ông Hồ Quang Toàn, Phó giám đốc Sở Quy hoạch – Kiến trúc TP.HCM, trước đây, các DN có xu hướng muốn xây dựng cao ốc văn phòng. Song hiện tại, xu thế thị trường đang có sự thay đổi, chủ đầu tư phải tính toán sao cho hiệu quả để thu hồi vốn nhanh nhất.

Trước thực tế này, UBND TP.HCM đã có chủ trương cho phép một số dự án văn phòng cho thuê chuyển công năng thành dự án căn hộ để tìm đầu ra cho thị trường. Tuy nhiên, không phải dự án nào cũng có thể được xem xét việc chuyển đổi này.

chothuevanphonghcm.com